Gündəlik həyatımızda rəqəmsal dünyanın əhatə dairəsi getdikcə genişləndiyi üçün kibercinayətlər yaşdan və cinsindən asılı olmayaraq hamımız üçün daha çox təhlükəyə çevrilir.
Bu yaxınlarda aparılan bir araşdırma göstərir ki, kibercinayətkarlıq üçün daha çox gənc fərdlər hədəflənir. Həmçinin görünür ki, kibercinayət qurbanlarının yarısından çoxu qadınlardır. Digər tərəfdən, kibercinayətkarlar aydın və ardıcıl olaraq maliyyə sektorunu hədəfə alırlar.
Bu yazıda kibercinayətkarlığın hədəf auditoriyasının genişlənməsi, maliyyə şirkətlərinin ala biləcəyi ehtiyat tədbirləri və təhlükəsiz ekosistemi necə qorumalı olduqlarına toxunmaq istərdim.
Kibercinayətkarlıq və yaş ayrı-seçkiliyi
Artıq kibercinayətlər yaşından asılı olmayaraq hər kəsə təsir edir. Hətta nisbətən yüksək texnoloji biliyə malik gənclər də rəqəmsal dünyada çox vaxt keçirdikləri üçün daha çox risk altındadırlar. Tədqiqat nəticələri göstərir ki, 18-34 yaşlı insanların 75 faizi internetdə gündə 3 saat və ya daha çox vaxt keçirir. Fişinq, ransomware və onlayn fırıldaqçılıq kimi təhlükələr tez-tez bu şəxsləri hədəf alır.
Bununla belə, yaşlı istifadəçilər gənclərə nisbətən internetdə daha az vaxt keçirsələr də, kibercinayətlərdən daha çox zərər görürlər.
Kibercinayətkarlıq və gender bərabərsizliyi
Kibercinayətlər cinsindən asılı olmayaraq hər kəsə təsir edir, lakin eyni araşdırmaya görə, qadınlar kibercinayətlərə daha çox məruz qalırlar. Qurbanların 66%-i qadınlar, 34%-i isə kişilərdir. Bu vəziyyətin mümkün səbəbləri kimi qadınların rəqəmsal mühitdə kişilərə nisbətən daha çox vaxt keçirmələri və onların kiber risk məlumatlılığının aşağı olması göstərilir.
Maliyyə şirkətləri və kibertəhlükəsizlik
Sənaye xüsusi olaraq, maliyyə şirkətləri kibercinayətkarların əsas hədəfi olmaqda davam edir. Maliyyə sektoru geniş müştəri bazası və maliyyə məlumatları ilə cinayətlərin gəlirliliyini artırdığı üçün daha cəlbedici hədəfə çevrilir.
Bu çərçivədə maliyyə şirkətləri bəzi texniki tədbirlər görür, mütəmadi olaraq təhlükəsizlik yoxlamaları aparır, işçilərini kibertəhlükəsizlik üzrə təlimlərə cəlb edir və təhlükəsiz proqram təminatından istifadə edirlər. Lakin iş həyatında rəqəmsallaşma səviyyəsi bu tədbirləri kafi etmir. Maliyyə şirkətlərinin işlədiyi üzv müəssisələrin, təchizatçıların və ya digər üçüncü şəxslərin təhlükəsizliyi ən azı maliyyə şirkətinin təhlükəsizliyi qədər vacibdir.
Zəif təhlükəsizlik tədbirləri və ya xidmət təminatçılarının və biznes tərəfdaşlarının məlumatlılığı kiber təhlükələrə qarşı maliyyə şirkətlərinə ən çox mənfi təsir göstərən risklər sırasındadır. Bu vəziyyət maliyyə şirkətlərini kiberhücumlara qarşı həssas edir və kritik məlumat sızmasına səbəb olur. Bu təhlükəsizlik zəiflikləri maliyyə şirkətlərinə ən azı öz riskləri qədər maliyyə ziyanına və nüfuzunun itirilməsinə səbəb olur. Buna görə də, maliyyə şirkətlərinin rəqəmsal inteqrasiya ilə iş apardıqları bütün tərəfləri əhatə edən kibertəhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilməli və onların təhlükəsizliyi bütün səviyyələrdə təmin edilməlidir.
Kiber təhlükəsizlikdə qənaət yoxdur!
Qurumlar və fərdlər olaraq biz rəqəmsal dünyada kibercinayətkarlar üçün getdikcə daha çox hədəfə çevrilirik. Hamımız üçün bir çox yenilikləri və bilinməyənləri ehtiva edən bu yeni dünya düzənində bütün tərəflərin üzərinə mühüm vəzifə və məsuliyyət düşür. Şirkətlər öz korporativ təhlükəsizliyinə ən yüksək səviyyədə büdcə və vaxt ayırmaqla yanaşı, müştərilərin məlumatlılığını artırmaq üçün sektorlararası əməkdaşlığı da qiymətləndirməlidirlər. Şirkətlərin idarə heyətinin daimi gündəmində kiber risklərin olması və ictimai sektorun maraqlı tərəfləri və tənzimləyicilərinin bu səylərə töhfəsi mütləq təsirli və faydalı olacaqdır.
